تاریخچه شمشیر و ورزش شمشیربازی اروپایی
کلمه شمشیر شامل دو بخش شم (دم و ناخن تیز) و شیر( درنده) وهمچنین ازنیام برآوردن و درغلاف فرو بردن معنا شده است. ( در زبان انگلیسی sword ، در فرانسوی cloture و شمشیر بازی fencing). به کارگیری شمشیر در جنگهادرسراسرجهان باستان رواج داشته است ونمیتوان سرزمین خاصی راآغازگر استفاده ازشمشیر دانست.
نقش برجسته ای از مصرباستان بر جای مانده که مسابقه شمشیربازی رادر 1200 سال پیش از میلاد تصویرمیکند.در خصوص بکارگیری شمشیر به عنوان نوعی وسیله ورزشی شاید بتوان رم باستان راپیشگام خواند.اهمیت شمشیر در دوران جنگاوران ایران باستان و پس از آن در رم ،یونان ( ظهورگلادیاتورها) وپس از آن شوالیه های اروپایی در قرن 13 و 14 میلادی برجسته بود . شمشیر سمبل عدالت و شخصیت برای حامل آن و نشانه قدرت و رتبه در مضامین نظامی و مذهبی بوده است.شمشیر جزئی ازبدن ومهارت کاربردآن درجه ارزش و سلحشوری و احترام شخص می گردید.
شمشیرزنجیر اتصال به گذشته و نماد قدرت ارتش ملتها و پیوستگی تاریخ می باشد.درفرانسه زمان لوئی چهاردهم متشخص بودن افراد به آموز ش شمشیربازی بود.حمل شمشیر به عنوان شخصیت و قدرت بوده ولی به دلیل دوئل و عدالتخواهی مبارزه با شمشیراتفاق می افتاد و لازم بود که فرد نحوه مبارزه رابداند وگرنه به قیمت جانش تمام می شد.
دوئل کاران مرتکب جنایات زیادی شده ودر نبود پلیس اقدام به اجرای عدالت می نمودند(شمشیرسبک اپه).
تا قرن شانزدهم شمشیرهای سنگین که بیشتر با دو دست گرفته می شد متداول بود.(پایان قرون وسطی)
درقرن هفدهم گونه ای شمشیرسبک با پهنای نازکتر تیغه ونوک تیز با رویکرد حمله ای طراحی شد که اساس فنون رشته های فلوره (در انگلیسی foil و در فرانسه(fleuret واپه( در انگلیسی epee و در فرانسه épée ) به سبک امروزرابنیان نهاد.درآن دوره شمشیر بازی اروپا متحول ودانش ومهارت در رزم با شناخت الگوهای بررسی شده حمله و ضد حمله دارای ارزش هنری و علمی بود( شمشیرسبک اسپانیایی).در اواخر قرن هفده تکامل شمشیر سبک به کوچکترشدن باعث قابلیت مانوربسیاربالا گردید(شمشیرکوچک انگلیسی)و دوره تازه ای برای استفاده شمشیر تمرینی واموزش سربازان پیش ازنبردواقعی به کار گرفته شد.
درابتدای قرن هجدهم شمشیر سابر برای سواره نظام فرانسه طراحی شد،چون دارای گارد، تیغه بلند تر ونوک تیزجهت سوراخ کردن بدن وکشتن سریعتر بود که سوارکار بااسب بهتر ازآن استفاده میکرد و در مقایسه با شمشیرهای پهن انگلیسی مرگبارتر بود،شمشیرهای سابر فرانسوی در نبردهای ناپلئون مانند لایپزیک (دربرابر متحدین )،واترلو(ارتشهای مختلف بریتانیا،آلمان،هلند) بروکسل (1815)و نبرد کلیمان(در مقابل روسیه) استفاده شد که کارایی خوب این شمشیرهای مستقیم وتیزمشهود بود.
در قرن نوزده ارتش بریتانیا هنوز دارای شمشیرهای پهن برای برش بودند ولی در 1908میلادی شمشیردارای تیغه بلندو نوک تیز و گارد طراحی و به خدمت گرفته شد .
درآغازقرن بیستم هنوز در جنگ جهانی اول از اسب وشمشیراستفاره میشدو پس از آن نه تنها به صورت سمبلیک و تشریفاتی در نیرو های نظامی و انتظامی سراسر دنیا بلکه به صورت موضوع مهمی در هنرهای سده جدید (سینما ) نیز حظور چشمگیری دارد .
در 1911میلادی شمشیربازی در بیشتر فیلمهای سینما با قهرمانان همراه بود .(مانند نسخه اول فیلم رابین هود) و از سال 1919 تا کنون درباره شخصیت جذاب و محبوب سلحشوری و عدالت خواهی زورو سریال ها و فیلم های متعددی با حظور هنرپیشه های مطرح دنیا همچون گای ویلیامز ، آلن دلون ، آنتونی هاپکینز ، آنتونیو باندراس ، و... آفریده شدند که آثار با ارزش و پر بیننده ای در نسل جدید بوده و کودکان نیزجزء مخاطبان فراوان آن می باشند .
گذشته از تاثیر شمشیر بر تاریخ دنیای هنر و ورزش در عصر کنونی این واژه معرف و لقب بسیاری از محصولات و تجهیزات تکنولوژی روز به ویژه در بخش های نظامی می باشد به طوری که لقب یکی از هواپیماهای بمب افکن مشهور و استراتژیک روسی به نام سوخو 24 که در نیروی هوایی دهها کشور دنیا از جمله کشور عزیزمان ایران در حال خدمت می باشد ، به دلیل توانایی ویژه در انجام ماموریت ها از سوی ناتو،fencer (شمشیر باز ) معرفی گردیده است .
گر چه در دوران قدیم ورزش وبازی های مختلف برای آموزش فنون جنگی و مبارزه استفاده می شد ولی پس از خاتمه سنت های سلحشوری و شوالیه گری این امر خود زمینه ساز ظهور ورزش های نوین و رواج آن در سراسر اروپا شد . از طرفی بر اثر تکامل تمدن ها و اختراع اسلحه گرم شمشیر همچنان جزء شخصیت و بالندگی انسان های توانمند و شاخص باقی ماند . به طوری که امروزه نیز با وجود تغییرات بزرگ این واژه به شکل ورزش همچنان محبوبیت خود را حفظ نموده است . بدین ترتیب در اولین دوره المپیک عصر جدید (1896 آتن )، شمشیر بازی به صورت رسمی شرکت داشت .
ورزش شمشیربازی در آغازبااداب ششمشیربازی رزمی شکل گرفته و رشدوتوسعه یافت و ازاین رواسلحه فلوره نیز درابتدای قرن 17و18 به عنوان سلاح تمرینی تکامل وبنابراین رفته ر فته شمشیربازی به طور مستقل و به عنوان یک ورزش و نیزیک هنرجذاب علاقه مندان خودرا پیداکرد .البته غیرقانونی شدن دوئل ونیزتغییرهای چشمگیرساخت سلاحها وفنون جنگی دراین تحول بی تاثیر نبوده است.بدین ترتیب شمشیربازی به صورت ورزشی ایده آل درآمد ، چرا که درآن ورزشکار برای شکست دادن حریف خود باید ازهردو مهارت جسمی و ذهنی بهره مند باشد و تنها نیروی جسمانی راه به جائی نمی برد.ازاین روست که ورزش شمشیربازی ورزش خشنی نیست وهمه مردم در هر سن و قد وقامت وبا هر نیرویی می تواننددرشرایط یکسان به رویارویی دوستانه با یکدیگر بروند.شمشیربازی با توجه به تکنیکهای فنی و فراوان خود مهارت ورزشی بسیار کاملی به شمار می رودو نیاز به حضورذهن،توانایی آینده نگری و قابلیت پیشگیری و مقابله با حرکات بعدی حریف رادارد.فراگیری فنون و رسیدن به مهارت دراین ورزش کارچندان آسانی نبوده و در مقایسه بارشته های رزمی دیگرورزشکار می بایست دقت وتداوم در آموزش و پشتکار و ممارست در تمرین و روحیه جنگندگی وپیروزی درپیکارهاداشته باشد.که البته با آموزش درست ویادگیری مناسب هرگزفراموش نخواهد شد.
قابلیت ورزش شمشیر بازی به صورتی است که افراد معلول نیز می توانند بر روی ویلچر به این ورزش مفرح بپردازند
امروز در تمام قاره ها به این رشته جذاب مفرح با تجهیزات ایمنی مدرن شامل شمشیر، ماسک و دستگاه الکترونیکی ثبت ضربه و امتیاز برای همه سنین زن و مرد پرداخته می شود . کشور های اروپایی سالیان زیادی بر بام قهرمانی دنیا بودند ولی در سال های اخیر آسیایی ها توانسته اند در رقابت های جهانی و المپیک مدال های رنگین را بدست آورده اند . پیشینه کشور ما در این رشته با قهرمانی آسیا در 1974 همراه است و اولین ورزشکار المپیکی ایران یک شمشیر باز به نام فریدون میراز ملکم که در المپیک 1900 فرانسه در رشته اپه شرکت نموده و جزئیات شمشیر بازی ایران در تاریخچه شمشیر بازی ایران ارائه می گردد.
